TV-programma 'Broodje Gezond' verkoopt Broodjes Aap

Ken je het tv-programma Broodje Gezond? Hierbij wordt ‘onderzocht’ hoe gezond of ongezond diverse producten zijn.

De aflevering van 28 mei ging over eieren. De vraag was of het terecht is dat het Voedingscentrum aanbeveelt dat je beter niet meer dan drie eieren per week kan eten.

Op basis van gesprekken met een paar 'experts' en een piepkleine proef, concluderen de journalisten van Broodje Gezond dat elke dag een ei prima is zolang men een gezond cholesterolniveau heeft.

Ze vinden dus dat het Voedingscentrum onzin verkondigt. Zoals meer mensen dat tegenwoordig denken, omdat hen van alles wordt wijsgemaakt door kwakzalvers op internet. En nu dus ook kwakzalvers op de publieke omroepen. Fijn!

Lees ook: Voedingsrichtlijn 'meer plantaardig, minder dierlijk' krijgt geen gehoor

Wat zeggen de 'experts’?

De journalisten spraken met een aantal doodgewone mensen die hun mening spuwden over hoe fantastisch eieren wel niet zijn. Hoewel, doodgewoon... Ik vind het niet echt gewoon als iemand vijf eieren per dag eet. Ik vind dat best wel ziek.

Maar goed, alle meningen daargelaten spraken de journalisten ook nog met drie 'experts':

Prof.dr.ir. MAJS (Tiny) van Boekel, Buitengewoon hoogleraar Zuivelkunde Wageningen Universiteit: "Om te zeggen dat het je gezondheid gaat schaden als je meer dan drie eieren per week eet, dat gaat mij te ver".

Sara-Joan Pinto-Sietsma, MD, PhD, Vasculair epidemioloog AMC: "Ik denk als je een ei per dag zou eten, dat dat helemaal niet zo erg is."

Prof.dr. Martijn B. Katan, Em. hoogleraar Voedingsleer Vrije Universiteit Amsterdam: "Eieren is niet iets waarvan Nederlanders meer zouden moeten eten. Ze eten nu zo'n beetje een half ei per dag en dat is mooi".

In feite is prof. Katan de enige die de expertise heeft die Broodje Gezond zoekt: Katan heeft kennis over voeding in relatie tot gezondheid. De andere experts zijn ofwel gespecialiseerd in de chemische samenstelling van voedsel (Van Boekel, wiens expertise bovendien zuivel is) ofwel in het menselijk lichaam (Pinto-Sietsma), maar niet in voeding in relatie tot gezondheid.

Toch negeert Broodje Gezond de verklaring van Katan, terwijl deze verklaring de meest betrouwbare is van de drie.

Waardeloze test

“Waarom is iedereen zo bang voor eieren?” vraagt de presentatrice zich af. Omdat ei veel cholesterol bevat, luidt het antwoord van Broodje Gezond. Dus neemt de presentatrice de proef op de som: ze eet vijf dagen lang vijf eieren per dag en meet van tevoren en achteraf haar cholesterol. Verrassend: haar cholesterol was na die vijf dagen licht gedaald. Broodje Gezond maakt overigens niet duidelijk hoeveel het goede HDL cholesterol en hoeveel het slechte LDL cholesterol was gedaald en hoe die verhouding was. Dat laat Broodje Gezond maar even in het midden.

Bovendien is er in deze proef niet gekeken naar wat ze verder at. Misschien at ze die dagen geen vlees of verzadigde vetten, waardoor ze per saldo minder cholesterol in haar bloed had ondanks die vijf eieren per dag.

Ook dit negeert Broodje Gezond maar even voor het gemak. Want gedegen onderzoek doen is kennelijk niet de bedoeling van het programma.

Daarnaast wordt in deze proef niet gekeken hoe het met het bloedsuikerniveau van de presentatrice staat. De richtlijn om de ei-consumptie te beperken is er met name omdat de dagelijkse consumptie van eieren het risico op diabetes type II significant verhoogt. De Gezondheidsraad zegt hierover in het Eieren Achtergronddocument van de Richtlijnen Goede Voeding 2015: “Het gebruik van minstens één ei per dag ten opzichte van minder dan één ei per week hangt samen met een ongeveer 40% hoger risico op diabetes mellitus type 2.” Dit wordt ook benoemd door een geïnterviewde (Pablo Moleman) in Broodje Gezond, maar wordt wederom volkomen genegeerd door de programmamakers. Terwijl in Nederland 1,08 miljoen mensen diabetes type II hebben (bron: Diabetesfonds). Dit levert veel gezondheidscomplicaties (zoals een hoger risico op hart- en vaatziekten) en stijgende zorgkosten op. Niet iets om lichtvoetig mee om te gaan dus.

Lees ook: Wat ik zoal eet op een dag: 100% plantaardig

Broodje Gezond negeert de wetenschap

Elke wetenschapper kan je vertellen dat uit twee meningen van (geen echte) experts en deze piepkleine proef met slechts één persoon waarbij slechts gekeken wordt naar één ding geen conclusie kan worden getrokken over een veilige consumptie van eieren.

Je kan dan beter vertrouwen op wat het Voedingscentrum adviseert. Het Voedingscentrum gaat uit van de wetenschappelijke consensus en is dus zeer voorzichtig met het uitbrengen van veranderde inzichten: “Wij geven alleen adviezen op basis van goede onderzoeken en wetenschappelijke consensus.” “Er is sprake van consensus wanneer de meerderheid van de internationale, gespecialiseerde wetenschappers het met elkaar eens is, na een kwalitatieve en kwantitatieve analyse van de wetenschappelijke bevindingen op dat moment.”

Het advies om maximaal drie eieren per week te eten is overigens al ruim, als je twee alinea’s terug nog eens goed kijkt naar wat de Gezondheidsraad over eieren zegt. De kans op diabetes type II neemt met 40% (!) toe als je meer dan een ei per dag eet t.o.v. als je minder dan een ei per week eet.

Te bizar dus dat Broodje Gezond nog eens het dubbele adviseert: zeven eieren per week is volgens hen helemaal prima. Dit soort statements is gevaarlijk, mensen vertrouwen immers op wat ze op de NPO te zien krijgen. Broodje Gezond speelt onderzoekertje en komt met nieuwe richtlijnen wat betreft eiconsumptie, terwijl dat tegen de wetenschappelijke aanbevelingen in gaat.

Stuur je KRO-NCRV ook een berichtje via Facebook of hun website om te vragen of ze dit kunnen rectificeren? Zie hieronder een voorbeeldbericht dat je kan kopiëren en plakken:

Geachte heer/mevrouw,

Op 28 mei was er een aflevering van Broodje Gezond over eieren. Hierin werd geconcludeerd dat een ei per dag prima is, terwijl het Voedingscentrum adviseert om de eiconsumptie te beperken tot drie per week.

Volgens de Gezondheidsraad neemt het risico op Diabetes type II met 40% toe als men meer dan een ei per dag eet t.o.v. als men minder dan een ei per week eet. In Nederland hebben 1,08 miljoen mensen Diabetes type II. Dit levert enorme gezondheidscomplicaties (zoals een hoger risico op hart- en vaatziekten) en hoge zorgkosten op.

Dat Broodje Gezond stelt dat zeven eieren per week een veilige eiconsumptie is, is gevaarlijk en nergens op gebaseerd. De enige expert in het programma die kennis heeft over voeding in relatie tot gezondheid (Martijn Katan) adviseert immers ook maximaal een half ei per dag/drie per week. Dit is gebaseerd op de wetenschappelijk consensus, waar ook het Voedingscentrum vanuit gaat. De andere deskundigen hebben niet echt kennis van dit specifieke vak, maar ofwel van de chemische samenstelling van voedsel ofwel van het menselijk lichaam. Ook aan de piepkleine proef met de presentatrice, waarbij verder geen rekening is gehouden wat ze nog meer at, zijn geen conclusies te verbinden.

Daarom hoop ik dat u de conclusie van Broodje Gezond dat een consumptie van zeven eieren per week veilig is terugtrekt en rectificeert.

Ik hoor graag van u.

Met vriendelijke groet.

NAAM

Mon, 04 June