Een zorgvuldig gepland plantaardig eetpatroon is niet alleen geschikt voor iedereen van alle leeftijden en in elke levensfase, maar kan zelfs gezondheidsvoordelen opleveren, is sinds 2009 het standpunt van de Amerikaanse Vereniging van Diëtisten (ADA). Volgens de ADA toont een overzicht van studies aan dat een plantaardig eetpatroon geassocieerd is met een lager risico op hart- en vaatziekten, lagere bloeddruk, lager LDL (‘slecht’) cholesterol, minder diabetes type 2 (90% van de diabetes is type 2), minder kanker en een lager BMI. Tevens zijn er aanwijzingen dat vegetariërs minder kans hebben op nieraandoeningen, dementie, diverticulitis, galstenen en reuma.
Hieronder wat concrete voorbeelden.
Verlaag je bloeddruk met planten
Bij een proef met 34 patiënten met een hoog LDL cholesterol waarbij ze een maand lang op drie verschillende diëten werden gezet, bleek dat een plantaardig eetpatroon net zo goed werkte als cholesterolverlagende medicijnen. Het dieet was rijk aan plantensterolen (cholesterolachtige stoffen die in bijvoorbeeld soja, noten en zaden voorkomen), sojaproducten (inclusief sojamelk en sojaburgers), amandelen en vezels uit granen en groenten. Bij een proef met 440 patiënten met coronaire hartziekten waarbij hen een plantaardig eetpatroon werd aangeraden, naast beweging, stress management en ‘social support’, verbeterde het vetgehalte in het bloed, de bloeddruk, het lichaamsgewicht, uithoudingsvermogen en kwaliteit van leven.
Plantaardig voedsel tegen diabetes type 2
Bij een proef van vijf maanden met een vetarm, plantaardig eetpatroon kon 43 procent van de deelnemende diabetespatiënten hun medicijngebruik verminderen, tegenover 26 procent bij de diabetespatiënten die het dieetadvies van de American Diabetes Association volgden. De patiënten op het plantaardige eetpatroon vielen bovendien meer af: gemiddeld 6,5 kilo tegenover 3,1 kilo onder de patiënten op het eetpatroon van de Diabetes Association. Het vegan dieetadvies bestond uit groenten, fruit, granen en peulvruchten. Deelnemers werd gevraagd om dierlijke producten te vermijden, maar er werden verder geen beperkingen opgelegd qua portiegrootte en calorie-inname. Het dieetadvies van de Diabetes Association was inclusief dierlijke producten, maar beperkte de calorie-inname met 500 tot 1000 calorieën ten opzichte van wat de deelnemers normaal aten.
Langer leven met plantaardige eiwitten
Uit een recente meta-analyse, blijkt dat een hogere inname van dierlijke eiwitten geassocieerd is met een vroegtijdige dood, met name door hart- en vaatziekten. Een hogere inname van eiwitten uit bonen, noten, groenten, fruit is juist geassocieerd met een hogere leeftijd, met name door een verlaagd risico op hart- en vaatziekten. Zoals de onderzoekers aangeven, sluit dit aan op de wetenschappelijke consensus.
Lees ook: “Zo maak je gezond eten makkelijk“
Vlees, ei en volle zuivel zijn schadelijk
Het Voedingscentrum raadt aan om wekelijks niet meer dan 500 gram vlees waarvan maximaal 300 gram rood vlees te eten. Rood vlees verhoogt namelijk het risico op beroerte, diabetes type 2, longkanker en darmkanker. Bewerkt vlees zoals ham en rosbief staan niet in de Schijf van Vijf, net zoals cola en chips dus.
Ook eieren hebben een limiet van twee tot maximaal drie per week, vanwege het hoge cholesterolgehalte. De Gezondheidsraad concludeert verder dat het risico op diabetes type 2 40 procent hoger ligt bij een consumptie van meer dan een ei per dag in vergelijking met een consumptie van minder dan een ei per week.
Roomboter, volle melk, vette kaas en vleeswaren vallen vanwege de gezondheidsrisico’s buiten de Schijf van Vijf, net zoals koekjes, frisdrank en chips. Volle zuivelproducten verhogen de kans op hart- en vaatziekten en bewerkt vlees verhoogt het risico op beroerte, diabetes type 2 en kanker.
De aanbeveling van twee keer per week vis is sinds 2015 teruggeschroefd naar een keer per week vis.
Hoe meer vezels, hoe gezonder
Plantaardige voeding zoals groenten, volkoren producten, bonen, tofu, tempeh, noten, zaden en fruit werkt positief op de gezondheid. Hierbij zijn er dan ook geen restricties qua hoeveelheden, maar wordt men juist aangemoedigd om er meer van te eten. Plantaardige voeding is namelijk rijk aan vezels en antioxidanten. Vezels dragen bij aan een goede spijsvertering en verminderen het risico op hart- en vaatziekten, diabetes type 2 en darmkanker.
Hoe meer vezels je eet, hoe lager het risico op hart- en vaatziekten en kanker. Ook verlaagt het de bloeddruk en het slechte cholesterolgehalte. Omdat er veel verschillende typen vezels zijn met elk hun eigen goede eigenschappen, is het belangrijk om vezels uit verschillende typen voedingsmiddelen te eten.
Dierlijke producten bevatten helemaal géén vezels. Elke keer dat je een dierlijk product eet is dat dus een gemiste kans om je eiwitten, vetten en koolhydraten uit een vezelrijke en gezondheidsbevorderende bron te halen.
Planten bevatten antioxidanten
Naast vezels, zijn antioxidanten een reden waarom plantaardige voeding belangrijk is voor de gezondheid. Bij de stofwisseling, maar ook bij roken, zonnen en ontstekingsreacties, ontstaan in het lichaam vrije radicalen die schade kunnen toebrengen aan cellen en weefsels. Antioxidanten vangen vrije radicalen af. Daarmee kunnen antioxidanten op lange termijn de kans op hart-en vaatziekten en kanker verkleinen. Groente en fruit zijn de voornaamste bron van antioxidanten.
Lees ook: “Waarom wel BOB en geen BEP?“
Niet te vergeten: dierziekten
Tot slot beïnvloedt de veehouderij de volksgezondheid via dierziekten en milieuvervuiling. Lees dit artikel van Armanda op One World over dierziekten.