In Het Financieele Dagblad stond op maandag 10 augustus 2020 een artikel met de titel: ‘Dierlijk eiwit eten helpt de planeet, vindt landbouwexpert’.
Hierin breekt landbouwexpert Leo den Hartog een lans voor dierlijke producten. In reactie op dit artikel zet ik even vijf feiten op een rij.
Feit 1: dierlijke productie is voedselverspilling
Leo den Hartog betoogt dat dieren voedselverspilling tegengaan, omdat koeien, varkens en kippen gras en voedselreststromen omzetten in vlees, zuivel en eieren. Maar dit doen de dieren niet een op een; er treedt behoorlijk wat verlies op bij deze omzetting. In dit onderzoek zie je wat het verlies van voedsel is: bij rundvlees verlies je 96% van het voedsel, bij varkensvlees 90%, bij zuivel 75%, bij kippenvlees 50% en bij eieren 40%. Dierlijke productie is zodoende een vorm van verspilling: je zal er immers altijd veel meer energie in moeten pompen dan je ervoor terugkrijgt.
De onderzoekers concluderen dan ook dat je door plantaardige eiwitten direct te consumeren (in plaats van ze eerst aan dieren te voeren), twee tot twintig keer zoveel voedsel kan produceren. In de VS zou dit betekenen dat ze 350 miljoen extra mensen zouden kunnen voeden met een plantaardig dieet.
De onderzoekers concluderen daarnaast dat de overstap naar plantaardige eiwitten meer oplevert dan het uitbannen van voedselverspilling. Van het voedsel in de VS wordt namelijk 30 tot 40 procent verspild, terwijl bij dierlijke producten verliezen optreden van 40 procent bij eieren tot wel 96 procent bij rundvlees.
Feit 2: plantaardig eten is effectiever dan voedselverspilling tegengaan
Uit dit onderzoek over de CO2-voetafdruk van voedsel, blijkt dat het voor het klimaat effectiever is om de overstap naar plantaardige eiwitten te maken dan om voedselverspilling tegen te gaan.
De voedselgroep die het meest wordt verspild in de EU zijn namelijk granen, groenten en fruit. Van granen wordt tot 25 procent van het voedsel dat huishoudens in de EU binnenkomt weggegooid. Van groenten en fruit 19 procent. Van vlees 11 procent en melk 7 procent.
Granen, groenten en fruit stoten echter veel minder CO2 uit dan vlees en melk: ongeveer 7 procent versus 83 procent. Dat komt vooral door het landgebruik voor veevoer. Gezien de relatief kleine CO2-voetafdruk van het meest verspilde voedsel, is het voor het klimaat belangrijker om de overstap naar plantaardig voedsel te stimuleren, dan om voedselverspilling tegen te gaan.
Feit 3: door de overstap naar plantaardig eten komt er meer ruimte voor natuur
Uit dit onderzoek van Oxford University blijkt dat we 76% van de landbouwgrond kunnen teruggeven aan de natuur als we overstappen op plantaardige eiwitten. Dit betekent dus niet alleen dat ontbossing kan stoppen, maar dat er zelfs heel veel bos en natuur bij kan komen. Het gaat in totaal om een grondgebied ter grootte van Afrika dat dan weer natuur kan worden.
Het IPCC – het klimaatpanel van de VN – concludeert dan ook dat een plantaardig eetpatroon de grootste winst oplevert voor het klimaat, zie pagina 488 van hoofdstuk 5 van het IPCC-rapport over klimaatverandering en land.
Het IPCC schrijft: “[…] under the most extreme scenario, where no animal products are consumed at all, adequate food production in 2050 could be achieved on less land than is currently used, allowing considerable forest regeneration […]”
Feit 4: ook kweekvis is vaak slecht voor het klimaat
Leo den Hartog noemt in het artikel van Het Financieele Dagblad kweekvis als duurzame optie, maar bij kweekvisbassins komt soms nog meer methaan vrij per kilo product dan bij rundvlees. Dit concluderen onderzoekers van Oxford University:
“We find that freshwater aquaculture ponds create 0 to 450 g of methane per kg of liveweight (for context, enteric fermentation in dairy cows creates ~30 to 400 g per kg of liveweight).”
Methaan is een broeikasgas dat 24 keer zo schadelijk is als CO2. Het is dus van groot belang om de uitstoot van dit broeikasgas tegen te gaan.
Wilde vis is daarnaast juist goed voor het klimaat en kunnen we daarom beter zoveel mogelijk met rust laten. Lees daarover meer in het blog ‘Eet geen vis, want vissen beschermen het klimaat’.
Feit 5: we hoeven geen dieren te slachten om tegemoet te komen aan de groeiende vraag naar vlees
Leo den Hartog vertelt ook dat de wereldwijde vraag naar dierlijke producten toeneemt en dat de Nederlandse veestapel daar op de meest efficiënte manier aan tegemoet komt. Dit klopt.
Maar er is nog een veel efficiëntere manier om (tien keer zoveel) dierlijke producten te produceren, zonder dat er dieren gefokt, gevoed en geslacht hoeven te worden. Namelijk cellulaire landbouw, lees daarover meer in dit blog.
Bovendien is er natuurlijk lekker plantaardig vlees verkrijgbaar. Zie bijvoorbeeld mijn top 10 van de beste vleesvervangers. Probeer gewoon alle vleesvervangers (en zuivelvervangers) uit om te kijken welke jij zelf het lekkerste vindt.
Vind je het waardevol dat we met Even Geen Vlees valse informatie over dierlijke producten en de plantaardige leefstijl rechtzetten? Overweeg dan om ons te steunen met een donatie.
